This site uses cookies. Some of these cookies are essential to the operation of the site, while others help to improve your experience by providing insights into how the site is being used. For more information, please see the ProZ.com privacy policy.
Cookie settings
  1. KudoZ™ Top
  2. French to Dutch
  3. Astronomy & Space

lune gib(b)euse

Dutch translation: omschrijven

GLOSSARY ENTRY (DERIVED FROM QUESTION BELOW)
French term or phrase:lune gib(b)euse
Dutch translation:omschrijven

18:52 Apr 1, 2007
French to Dutch translations [PRO]
Science - Astronomy & Space / moon
French term or phrase: lune gib(b)euse
lune gibbeuse is de maanstand tussen het eerste kwartier (de maan is rechts half zichtbaar) en volle maan. De maan is dus voor 3/4 zichtbaar aan de rechterkant. Bij afnemende maan doet het verschijnsel zich ook weer voor. dan is de maan voor 3/4 aan de linkerkant zichtbaar. Hoe heet die stand in het Nederlands?
Clara
omschrijven
Explanation:
Ik heb het indertijd aan een vooraanstaande astronoom gevraagd. Onderstaand het antwoord:

Geachte heer de Noord,

Ik beantwoord nog wel vragen, maar alleen (voorlopig) niet meer via de webstek, want dat was zo populair dat ik aan geen andere dingen meer toe kwam.

De namen van de schijngestalten van de Maan zijn vanuit wetenschappelijk oogpunt zo weinig interessant dat ik me niet kan herinneren dat er tijdens mijn studie astronomie enige aandacht aan is besteed.

Het is mogelijk dat er vroeger aparte namen waren voor de periode waarin de Maan meer dan halfvol is en de periode waarin de Maan minder dan halfvol is, maar die namen zijn dan blijkbaar nu niet meer bekend. Ik ben al een tijd op zoek naar een oud sterrenkundig handboek waarin de Nederlandse vaktaal van de hemelbol uitgelegd wordt, maar heb zo'n boek nog niet gevonden.

Ik ken wel de namen "wassende maan" ("toenemende maan", "groeiende
maan") en "afnemende maan" ("krimpende maan") voor de perioden waarin de Maan voller respectievelijk leger wordt -- dus niet beperkt tot een week na respectievelijk voor nieuwe maan; zie ook http://kinderenwebhotel.be/WO_ruimte/de_maan.htm -- maar geen naam die overeenkomt met het Engelse "gibbous". Het woordenboek Engels-Nederlands (Prisma) vertaalt "gibbous" voor de Maan als "tussen half en vol", dus ook daar is geen specifieke overeenkomstige Nederlandse naam bekend.

Dat je verschillende namen hebt gevonden voor hetzelfde kwart van de maanmaand is ook een teken dat er geen standaard is.

Het lijkt mij het beste om een op de context toegespitste omschrijvende vertaling te geven; dat geeft de meeste kans dat men het meteen begrijpt. Bij "afnemende bult" zullen maar weinig mensen als eerste aan de Maan denken. "The gibbous Moon" kan bijvoorbeeld soms naar "de bijna volle Maan" vertaald worden. "Do this when the Moon is gibbous" kan "doe dit binnen een week van volle maan" worden, of "doe dit bij heldere maan", want de maansikkel is naar vergelijking niet erg helder.

Louis Strous

On Wed, 2005-09-14 at 11:37 +0200, Eloquo wrote:
> Geachte heer Strous,
>
> Bij voorbaat mijn excuses dat ik u lastigval met deze vraag. Ik las op
> internet dat u geen vragen meer beantwoordt maar misschien wilt u in
> mijn geval de hand over het hart strijken. Ik loop al meer dan een
> jaar rond met de vraag hoe "gibbous moon" in het Nederlands moet
> worden vertaald en ik kom er maar niet achter. Vandaag is het alweer
> "waning gibbous" en ik weet het nog steeds niet.
>
> In Frankrijk hebben ze "lune gibbeuse" maar de enige Nederlandse
> verwijzingen op internet zijn afkomstig van de vertaling van een
> stripverhaal (Bolle maan), vertalingen door heksen:
>
> 1. Nieuwe maan - New Moon
> 2. Wassende maan - Waxing Crescent
> 3. Eerste kwartier - First Quarter
> 4. Wassende bult - Waxing Gibbous
> 5. Volle maan - Full Moon
> 6. Afnemende bult - Waning Gibbous
> 7. Laatste kwartier - Last Quarter
> 8. Afnemende maan - Waning Crescent
>
> of door astrologen:
>
> 1. Nieuwe Maan 0º- 45º
> 2. De Groeiende Maan (Crescent) 45º- 90º
> 3. Het Eerste Kwartier 90º-135º
> 4. De Bolle Maan (Gibbous) 135º-180º
> 5. De Volle Maan 180º-225º
> 6. De Verbreidende Maan (Disseminating) 225º-270º
> 7. Het Laatste Kwartier 270º-315º
> 8. De Zaaiende Maan (Balsamic) 315º-360º
>
> Welke termen gebruiken Nederlandse astronomen in dit geval? Hoe is het
> mogelijk dat we in het Nederlands geen algemene termen hebben voor een
> verschijnsel dat zich maandelijks voordoet?
>
> Met vriendelijke groeten,
> Gerard de Noord
> Vertaler en sterrenkijker
Selected response from:

Gerard de Noord
France
Local time: 00:44
Grading comment
Je verwijzing naar de woorden van de heer Strous zijn mij zeer waardevol. Groet, Clara
4 KudoZ points were awarded for this answer



Summary of answers provided
5 +2Wassende maan/afnemende maan
Roel Verschueren
3 +2omschrijven
Gerard de Noord


Discussion entries: 1





  

Answers


9 mins   confidence: Answerer confidence 5/5 peer agreement (net): +2
Wassende maan/afnemende maan


Explanation:
Wassende maand is wanneer de maan voller wordt, afnemende maan wanneer ze kleiner wordt.
Wassende maan: De fase waarin de maan ‘groeit’, het rechter gedeelte van de maan is verlicht terwijl aan de rechter kant nog een (klein) deel zwart is.
Deze fase wordt gebruikt om alle magie te versterken die door zijn werking iets aan moet trekken.

Afnemende maan
De fase waarin de maan weer ‘krimpt’, het linker gedeelte is nog verlicht, maar wordt steeds kleiner terwijl het zwarte gedeelte steeds groter wordt.
Deze fase van de maan wordt gebruikt om magie te versterken waarvan de werking iets uit je leven weg moet houden.

--------------------------------------------------
Note added at 11 min (2007-04-01 19:03:07 GMT)
--------------------------------------------------

kan dus ook zijn:
wassende maan/krimpende maan... klink wel beter

Roel Verschueren
Austria
Local time: 00:44
Native speaker of: Native in FlemishFlemish, Native in DutchDutch

Peer comments on this answer (and responses from the answerer)
agree  Jan Willem van Dormolen (X): Wassend/afnemend. Krimpend klinkt mij heel vreemd in de oren.
27 mins
agree  wolmix
14 hrs
Login to enter a peer comment (or grade)

1 hr   confidence: Answerer confidence 3/5Answerer confidence 3/5 peer agreement (net): +2
omschrijven


Explanation:
Ik heb het indertijd aan een vooraanstaande astronoom gevraagd. Onderstaand het antwoord:

Geachte heer de Noord,

Ik beantwoord nog wel vragen, maar alleen (voorlopig) niet meer via de webstek, want dat was zo populair dat ik aan geen andere dingen meer toe kwam.

De namen van de schijngestalten van de Maan zijn vanuit wetenschappelijk oogpunt zo weinig interessant dat ik me niet kan herinneren dat er tijdens mijn studie astronomie enige aandacht aan is besteed.

Het is mogelijk dat er vroeger aparte namen waren voor de periode waarin de Maan meer dan halfvol is en de periode waarin de Maan minder dan halfvol is, maar die namen zijn dan blijkbaar nu niet meer bekend. Ik ben al een tijd op zoek naar een oud sterrenkundig handboek waarin de Nederlandse vaktaal van de hemelbol uitgelegd wordt, maar heb zo'n boek nog niet gevonden.

Ik ken wel de namen "wassende maan" ("toenemende maan", "groeiende
maan") en "afnemende maan" ("krimpende maan") voor de perioden waarin de Maan voller respectievelijk leger wordt -- dus niet beperkt tot een week na respectievelijk voor nieuwe maan; zie ook http://kinderenwebhotel.be/WO_ruimte/de_maan.htm -- maar geen naam die overeenkomt met het Engelse "gibbous". Het woordenboek Engels-Nederlands (Prisma) vertaalt "gibbous" voor de Maan als "tussen half en vol", dus ook daar is geen specifieke overeenkomstige Nederlandse naam bekend.

Dat je verschillende namen hebt gevonden voor hetzelfde kwart van de maanmaand is ook een teken dat er geen standaard is.

Het lijkt mij het beste om een op de context toegespitste omschrijvende vertaling te geven; dat geeft de meeste kans dat men het meteen begrijpt. Bij "afnemende bult" zullen maar weinig mensen als eerste aan de Maan denken. "The gibbous Moon" kan bijvoorbeeld soms naar "de bijna volle Maan" vertaald worden. "Do this when the Moon is gibbous" kan "doe dit binnen een week van volle maan" worden, of "doe dit bij heldere maan", want de maansikkel is naar vergelijking niet erg helder.

Louis Strous

On Wed, 2005-09-14 at 11:37 +0200, Eloquo wrote:
> Geachte heer Strous,
>
> Bij voorbaat mijn excuses dat ik u lastigval met deze vraag. Ik las op
> internet dat u geen vragen meer beantwoordt maar misschien wilt u in
> mijn geval de hand over het hart strijken. Ik loop al meer dan een
> jaar rond met de vraag hoe "gibbous moon" in het Nederlands moet
> worden vertaald en ik kom er maar niet achter. Vandaag is het alweer
> "waning gibbous" en ik weet het nog steeds niet.
>
> In Frankrijk hebben ze "lune gibbeuse" maar de enige Nederlandse
> verwijzingen op internet zijn afkomstig van de vertaling van een
> stripverhaal (Bolle maan), vertalingen door heksen:
>
> 1. Nieuwe maan - New Moon
> 2. Wassende maan - Waxing Crescent
> 3. Eerste kwartier - First Quarter
> 4. Wassende bult - Waxing Gibbous
> 5. Volle maan - Full Moon
> 6. Afnemende bult - Waning Gibbous
> 7. Laatste kwartier - Last Quarter
> 8. Afnemende maan - Waning Crescent
>
> of door astrologen:
>
> 1. Nieuwe Maan 0º- 45º
> 2. De Groeiende Maan (Crescent) 45º- 90º
> 3. Het Eerste Kwartier 90º-135º
> 4. De Bolle Maan (Gibbous) 135º-180º
> 5. De Volle Maan 180º-225º
> 6. De Verbreidende Maan (Disseminating) 225º-270º
> 7. Het Laatste Kwartier 270º-315º
> 8. De Zaaiende Maan (Balsamic) 315º-360º
>
> Welke termen gebruiken Nederlandse astronomen in dit geval? Hoe is het
> mogelijk dat we in het Nederlands geen algemene termen hebben voor een
> verschijnsel dat zich maandelijks voordoet?
>
> Met vriendelijke groeten,
> Gerard de Noord
> Vertaler en sterrenkijker



    Reference: http://www.proz.com/kudoz/625309
Gerard de Noord
France
Local time: 00:44
Native speaker of: Native in DutchDutch
PRO pts in category: 4
Grading comment
Je verwijzing naar de woorden van de heer Strous zijn mij zeer waardevol. Groet, Clara

Peer comments on this answer (and responses from the answerer)
agree  ilse van haneghem: Dit bevestigt mijn bevindingen op internet.
11 hrs
agree  Tea Fledderus
15 hrs
Login to enter a peer comment (or grade)



Login or register (free and only takes a few minutes) to participate in this question.

You will also have access to many other tools and opportunities designed for those who have language-related jobs (or are passionate about them). Participation is free and the site has a strict confidentiality policy.

Return to KudoZ list

KudoZ™ translation help

The KudoZ network provides a framework for translators and others to assist each other with translations or explanations of terms and short phrases.

See also:
ProZ.com term search
Search millions of term translations
Close search
Term search
  • All of ProZ.com
  • Term search
  • Jobs
  • Forums
  • Multiple search