Heimat und Vaterland

Polish translation: rodzinne strony i ojczyzna

GLOSSARY ENTRY (DERIVED FROM QUESTION BELOW)
German term or phrase:Heimat und Vaterland
Polish translation:rodzinne strony i ojczyzna
Entered by: Magdalena Turczyńska

08:46 Mar 19, 2015
German to Polish translations [PRO]
Art/Literary - Poetry & Literature / literatura
German term or phrase: Heimat und Vaterland
Heimat und Vaterland - do tej pory wydawało mi się, że są to synonimy. Ale autor wymienia te pojęcia obok siebie, jakby była między nimi jakaś różnica.

Pisze, że Heimat, Vaterland i Europa stanowią jedność
pasjonatka77
Local time: 10:37
rodzinne strony i ojczyzna
Explanation:
Pomimo mojego wcześniejszego komentarza składam teraz inną propozycję. Dzieje się tak po pewnej ciekawej rozmowie, w której miałam możliwość uczestniczyć poza proz, i która przyznam - trafiła mi do przekonania.

"Vaterland" to ojczyzna (dla Polaka - Polska, dla Niemca - Niemcy).
"Heimat" to strony rodzinne/miejsce pochodzenia - rodzinne miasto, rodzinna wieś (z przyległościami).
Jeśli za "Heimat" próbujemy dać "mała ojczyzna", to już nie tłumaczymy, tylko mechanicznie przenosimy na nasz grunt niemczyznę (tzn. niemiecką kulturę).
Proszę zwrócić uwagę: wcześniej każdy w Polsce wiedział (rozumiał), co znaczy słowo "ojczyzna".
Ojczyzna - Polska (cała Polska).
Gdy pojawił się nowotwór "mała ojczyzna", to zaczęły się nieporozumienia. Dla zaznaczenia o co chodzi z tą "ojczyzną" (czy tylko rodzinna wieś, czy Polska), zaczęto używać protezy "duża ojczyzna" (Polska) - dla odróżnienia od "małej ojczyzny" (wieś, miasto). W rezultacie małe dzieci w szkole już nie wiedzą, co to słowo znaczy. A potem są praktyczne skutki - to znaczy dziecko nie wie, kim jest (nie wie, że jest Polakiem - jest "swojakiem"). Mały Niemiec nie ma z tym problemu; "Vaterland": Deutschland, "Heimat": rodzinne miasto, wieś, okolica - a nie "mały Vaterland", czy "mały Deutschland" (Deutschland - jak wiadomo - über alles).

Nie znamy rodzaju utworu, jaki tłumaczy pasjonatka77, ani też odbiorców, do których będzie skierowany, więc poddaję te propozycje do jej rozważenia.
Selected response from:

Magdalena Turczyńska
Poland
Local time: 10:37
Grading comment
Selected automatically based on peer agreement.
4 KudoZ points were awarded for this answer



Summary of answers provided
4 +4rodzinne strony i ojczyzna
Magdalena Turczyńska
Summary of reference entries provided
Dwie propozycje
Jacek Konopka

Discussion entries: 9





  

Answers


8 hrs   confidence: Answerer confidence 4/5Answerer confidence 4/5 peer agreement (net): +4
rodzinne strony i ojczyzna


Explanation:
Pomimo mojego wcześniejszego komentarza składam teraz inną propozycję. Dzieje się tak po pewnej ciekawej rozmowie, w której miałam możliwość uczestniczyć poza proz, i która przyznam - trafiła mi do przekonania.

"Vaterland" to ojczyzna (dla Polaka - Polska, dla Niemca - Niemcy).
"Heimat" to strony rodzinne/miejsce pochodzenia - rodzinne miasto, rodzinna wieś (z przyległościami).
Jeśli za "Heimat" próbujemy dać "mała ojczyzna", to już nie tłumaczymy, tylko mechanicznie przenosimy na nasz grunt niemczyznę (tzn. niemiecką kulturę).
Proszę zwrócić uwagę: wcześniej każdy w Polsce wiedział (rozumiał), co znaczy słowo "ojczyzna".
Ojczyzna - Polska (cała Polska).
Gdy pojawił się nowotwór "mała ojczyzna", to zaczęły się nieporozumienia. Dla zaznaczenia o co chodzi z tą "ojczyzną" (czy tylko rodzinna wieś, czy Polska), zaczęto używać protezy "duża ojczyzna" (Polska) - dla odróżnienia od "małej ojczyzny" (wieś, miasto). W rezultacie małe dzieci w szkole już nie wiedzą, co to słowo znaczy. A potem są praktyczne skutki - to znaczy dziecko nie wie, kim jest (nie wie, że jest Polakiem - jest "swojakiem"). Mały Niemiec nie ma z tym problemu; "Vaterland": Deutschland, "Heimat": rodzinne miasto, wieś, okolica - a nie "mały Vaterland", czy "mały Deutschland" (Deutschland - jak wiadomo - über alles).

Nie znamy rodzaju utworu, jaki tłumaczy pasjonatka77, ani też odbiorców, do których będzie skierowany, więc poddaję te propozycje do jej rozważenia.

Magdalena Turczyńska
Poland
Local time: 10:37
Native speaker of: Native in PolishPolish
PRO pts in category: 4
Grading comment
Selected automatically based on peer agreement.

Peer comments on this answer (and responses from the answerer)
agree  Crannmer
20 mins

agree  Jacek Konopka: W tym kontekście szukałbym jeszcze nieco innego zwrotu. Sam pomysł, aby odejść od nadużywanego zwrotu " małą i duża" ojczyzna wydaje się dobry.
11 hrs

agree  Kapilek: trafna propoyzcja
13 hrs

agree  Andrzej Golda
17 hrs
Login to enter a peer comment (or grade)




Reference comments


17 mins peer agreement (net): +1
Reference: Dwie propozycje

Reference information:
PROPOZYCJA 1: MAŁA OJCZYZNA
W tym przypadku wyjątkowo skłaniałbym się- mimo licznych kontrowersji związanych z tym słowem- aby ten zwrot jednak przetłumaczyć jako „małą ojczyzna“. ( ewentualnie ‘ziemia rodzinna”)
Jest to transfer kulturowy- zwrot Heimat często bywa pozostawiany w pierwotnej formie w przekładach. Istnieje zatem ewent. druga możliwość: pozostawienie słowa w formie niemieckiej + komentarz tłumacza.

DRUGA WERSJA: OJCZYZNA PRYWATNA (rzadko – ojcowizna- tego zwrotu ze wzg. na dwuznaczność bym unikał)
Der Begriff Heimat verweist zumeist auf eine Beziehung zwischen Mensch und Raum. Im allgemeinen Sprachgebrauch wird er auf den Ort angewendet, in den ein Mensch hineingeboren wird und in dem die frühesten Sozialisationserlebnisse stattfinden, die zunächst Identität, Charakter, Mentalität, Einstellungen undWeltauffassungen prägen.

http://de.wikipedia.org/wiki/Heimat
Ojczyzna prywatna w socjologii oznacza pewien nieokreślony obszar, który dla członków społeczeństwa jest szczególnie bliski. Pojęcie to zbliżone jest do wcześniej używanego zwrotu ojcowizna lub niemieckiego określenia Heimat.
Ojczyzną prywatną jest obszar mniej więcej etnicznie jednolity, z którym jednostka się utożsamia i chce go zamieszkiwać. Pojęciem komplementarnym wobec ojczyzny prywatnej jest ojczyzna ideologiczna oznaczająca obszar państwa, w którym żyje jednostka lub często ziemie, które zostały utracone przez państwo, z którym się jednostka identyfikuje.
Określenie wielkości ojczyzny prywatnej może być różne dla różnych jednostek. W niektórych przypadkach może być to miasto, często także region, powiat czy gminaale też obszar wychodzący poza administracyjnie ustalone granice. Czasami określa się je wtedy jako "małe ojczyzny" wskazując na związek mieszkańców z pewną kulturą danego obszaru.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Ojczyzna_prywatna
CIEKAWY ARTYKUŁ
Dzisiaj mała wewnątrzredakcyjna polemika. Czytelnicy "Życia Bytomskiego" odpowiadali właśnie w internetowej sondzie na pytanie: Czy Bytom jest dla Państwa małą ojczyzną? Niby odpowiedź wydaje się jasna i oczywista. A jednak mam wątpliwości - nie co do istoty rzeczy, ale w kwestii sformułowania. "Mała ojczyzna" to określenie wywiedzione z gruntu niemieckiego, odpowiednik słowa Heimat. W języku polskim istniało słowo ojcowizna (odnoszące się raczej do prywatnej własności ziemi) oraz "ziemia rodzinna". Mickiewicz pisał: "Kraj lat dziecinnych! On zawsze zostanie. Święty i czysty jak pierwsze kochanie" - nie było mowy o żadnej małej ojczyźnie, czy Heimacie. Bo inne były też uwarunkowania historyczne - ziemie polskie zjednoczył w XIV wieku Władysław Łokietek, Niemcy uległy zjednoczeniu dopiero w XIX wieku za Bisrmarcka. Zastanawiam się, czy jest sens, abyśmy dzisiaj przyswajali na grunt polski pojęcie "małej ojczyzny". To przecież taka kalka z niemieckiego. Wolę więc deklarować, że Bytom jest moim miastem rodzinnym - tu się urodziłem, wychowałem. Ojczyzna zaś jest w naszej tradycji jedna, bez podziału na "dużą" i "małą", czyli na Vaterland i Heimat.
https://www.google.pl/#q=Heimat mała ojczyzna


HEIMAT UND VATERLAND
PROPOZYCJA 1:
MAŁA I DUŻA OJCZYZNA
https://www.google.pl/#q=mała i duża ojczyzna
LUB- aby uniknać powtórki:
Mała ojczyzna i macierz
Prywatna ojczyzna i macierz

Jacek Konopka
Poland
Specializes in field
Native speaker of: Native in PolishPolish

Peer comments on this reference comment (and responses from the reference poster)
agree  Magdalena Turczyńska: mała ojczyzna brzmi moim zdaniem dobrze, szczególnie w literaturze, już w szkole dzieci mają poruszany temat "małej ojczyzny", bywają książeczki i konkursy pod tytułem "moja mała i duża ojczyzna"
59 mins
  -> Dziękuję bardzo. Sprawdzałem z ciekawości jeszcze wiele linków- taka propozycja wydaje się wchodzić w rachubę.
Login to enter a peer comment (or grade)



Login or register (free and only takes a few minutes) to participate in this question.

You will also have access to many other tools and opportunities designed for those who have language-related jobs (or are passionate about them). Participation is free and the site has a strict confidentiality policy.

KudoZ™ translation help

The KudoZ network provides a framework for translators and others to assist each other with translations or explanations of terms and short phrases.


See also:
Term search
  • All of ProZ.com
  • Term search
  • Jobs
  • Forums
  • Multiple search