Glossary entry

Polish term or phrase:

krakowski bałwan solny

English translation:

salt loaves*

Added to glossary by piotrowskak
Nov 16, 2016 13:58
7 yrs ago
5 viewers *
Polish term

krakowski bałwan solny

Polish to English Other Archaeology
Mam zagwozdkę. W tekście geologicznym, ale dla archeologów jest taki akapit:Należy w tym miejscu przypomnieć, że w średniowieczu sól transportowano i magazynowano w postaci tzw. bałwanów solnych w kształcie walca, które ważyły od kilkuset kilogramów nawet do 2 ton, w zależności czy były to tzw. bałwany krakowskie, oświęcimskie, słowackie czy szlacheckie. W Wiślicy najprawdopodobniej handlowano bałwanami krakowskimi, które ważyły ok. 1 tony, miały średnią długość ok. 1,5m i średnicę ok. 0,5m.

Nie wiem jak to rozwiązać: bałwan solny - może by się dało sam termin przetłumaczyć jako salt block, ale co wtedy z tymi konkretnymi nazwami: Cracow Salt Block, Oświęcim Salt Block, Slovakian Salt Block, Gentry Salt Block?
Change log

Dec 14, 2016 19:50: piotrowskak Created KOG entry

Discussion

piotrowskak Nov 17, 2016:
Może zatem rozwiązać to pomijając wymienione nazwy, a odnieść się jedynie właśnie do przeznaczenia bałwanów? Np. "(...) depending on the destination market". A w kolejnym zdaniu - gdzie mowa o bałwanach, którymi handlowano w Wiślicy - bałwany krakowskie zmienić na "destined for domestic market".
piotrowskak Nov 17, 2016:
Zgadza się - żupy produkowały kilka rodzajów bałwanów i ich nazwy nawiązują do ich przeznaczenia: http://muzeum.wieliczka.pl/balwan-solny/
Frank Szmulowicz, Ph. D. Nov 17, 2016:
@Rafal Piotrowski: Na pewno mam kilku Piotrowskich gdzieś w rodzinie, nawet jeden MacroPiotrowski.
Frank Szmulowicz, Ph. D. Nov 17, 2016:
Widocznie żupy krakowskie produkowały nie tylko bałwany krakowskie, ale też i inne. Nazwa jest związana z wielkością, gatunkiem i ceną.
geopiet Nov 17, 2016:
re: ale co wtedy z tymi konkretnymi nazwami: co koledzy/koleżanki sądzą o "salt blocks of the Cracow (region) type" ?

Proposed translations

+1
54 mins
Selected

salt loaves*

*w użyciu znajduję wyłącznie liczbę mnogą

--------------------------------------------------
Note added at   1 godz. (2016-11-16 14:58:32 GMT)
--------------------------------------------------

Ad. http://www.geol.agh.edu.pl/~buk/Slownik.pdf - proszę porównać definicję "Loaves" z polską definicją "Bałwana solnego"
Example sentence:

These may then be used in this state, or compacted into hard salt loaves of standard size and weight.

Peer comment(s):

agree Rafal Piotrowski : Skłaniałbym się ku tej sugestii, Kuzynko :)//Jeśli familia WPani pieczętuje się Junoszą, to parantela niemal pewna :)
1 hr
Haha, kto wie? ;-) dziekuję
Something went wrong...
4 KudoZ points awarded for this answer. Comment: "dziękuję!"
31 mins

basic, low-priced block of salt from Cracow saltworks destined for domestic market

Według Ordynacji Kazimierza Wielkiego z 1368 roku ówczesne bałwany ważyły 6 i 8 cetnarów, czyli ok. 300−400 kg. W XIV wieku żupa wielicka produkowała na sprzedaż trzy rodzaje bałwanów: krakowskie, oświęcimskie i słowackie, w wieku XVII zaś już 9 rodzajów, charakteryzujących się znaczną wagą, od ok. 1000 do 2000 kg.
Oto krótkie opisy niektórych z nich:

bałwan krakowski — podstawowy produkt, nabywany przez kupców krajowych po niższej cenie, przeznaczony na rynek polski;
bałwan oświęcimski — o większej wartości, przeznaczony na skład solny w Oświęcimiu (na granicy Śląska i Małopolski), skąd dostarczany był na Śląsk i Morawy, będące głównym kierunkiem eksportu;
bałwan słowacki — niewielki, ważący 12 cetnarów (ok. 600 kg); wielkość dostosowana była do długotrwałego transportu w tereny górskie, z częstymi zmianami środków transportu;
bałwan szlachecki — ważący 25 cetnarów (ok. 1250 kg) bałwan przeznaczony był dla szlachty, wiązało się z przywilejem stanowym dla tej warstwy społecznej na tzw. sól suchedniową, wydanym przez króla Kazimierza Jagiellończyka w Nieszawie w 1454 roku. W „suche dni” (czyli dni postu), trzy razy do roku szlachta mogła zaopatrywać się w sól bezpośrednio w żupach;
bałwan donacyjny — wydawany nieodpłatnie dla posiadaczy odpowiednich przywilejów (np. kościoły, klasztory).

http://muzea.malopolska.pl/obiekty/-/a/26981/1117828
Something went wrong...

Reference comments

11 hrs
Reference:

Salt blocks of the Cracow type

Bałwan solny „krakowski” - http://muzea.malopolska.pl/obiekty/-/a/26981/1117828

----

Salt was broken off the walls with wedges and worked with axes to form "snowmen" of various sizes and kinds. These cylindrical blocks weighed between 200 and 300 kg each.

With time the snowmen sizes were fixed: Cracow snowmen (for the home market) measured 55 cm wide and 165 cm long, whereas Oswiecim snowmen (for export) were lighter in colour and half the size of the former. The waste from the production of snowmen and the undersized salt blocks were sold in barrels. In addition, salt was sold in blocks of variable sizes and also in crystalline form after evaporation from saturated brines - http://www.episodes.org/index.php/epi/article/view/63904/499... - pages 3-4

--------------------------------------------------
Note added at 11 hrs (2016-11-17 01:42:43 GMT)
--------------------------------------------------

The basic method for moulding the salt bed in the Wieliczka mine was to tear it out with the use of iron wedges; the cuboid blocks were then treated and transformed into barrel shapes or a cylinder for trading purposes. Those blocks were the main product of salt mines in the region of Kraków for six centuries — from the 2nd half of the 13th century to 1876. The elongated, oval shape made the transportation of salt cylinders easier, which were sometimes very heavy to move through the maze of underground excavations. Salt blocks were rolled by special teams of miners, making use of hard rods. - http://muzea.malopolska.pl/en/obiekty/-/a/26981/1117828
Something went wrong...
Term search
  • All of ProZ.com
  • Term search
  • Jobs
  • Forums
  • Multiple search